Il testamento di Tito
Fabrizio De André, musica di Corrado Castellani
Universal Music Publishing Ricordi Srl
Tito:
"Non avrai altro Dio all'infuori di me,
spesso mi ha fatto pensare:
genti diverse venute dall'est
dicevan che in fondo era uguale.
Credevano a un altro diverso da te
e non mi hanno fatto del male.
Credevano a un altro diverso da te
e non mi hanno fatto del male.
Non nominare il nome di Dio,
non nominarlo invano.
Con un coltello piantato nel fianco
gridai la mia pena e il suo nome:
ma forse era stanco, forse troppo occupato,
e non ascoltò il mio dolore.
Ma forse era stanco, forse troppo lontano,
davvero lo nominai invano.
Onora il padre, onora la madre
e onora anche il loro bastone,
bacia la mano che ruppe il tuo naso
perché le chiedevi un boccone:
quando a mio padre si fermò il cuore
non ho provato dolore.
Quanto a mio padre si fermò il cuore
non ho provato dolore.
Ricorda di santificare le feste.
Facile per noi ladroni
entrare nei templi che rigurgitan salmi
di schiavi e dei loro padroni
senza finire legati agli altari
sgozzati come animali.
Senza finire legati agli altari
sgozzati come animali.
Il quinto dice non devi rubare
e forse io l'ho rispettato
vuotando, in silenzio, le tasche già gonfie
di quelli che avevan rubato:
ma io, senza legge, rubai in nome mio,
quegli altri nel nome di Dio.
Ma io, senza legge, rubai in nome mio,
quegli altri nel nome di Dio.
Non commettere atti che non siano puri
cioè non disperdere il seme.
Feconda una donna ogni volta che l'ami
così sarai uomo di fede:
Poi la voglia svanisce e il figlio rimane
e tanti ne uccide la fame.
Io, forse, ho confuso il piacere e l'amore:
ma non ho creato dolore.
Il settimo dice non ammazzare
se del cielo vuoi essere degno.
Guardatela oggi, questa legge di Dio,
tre volte inchiodata nel legno:
guardate la fine di quel nazzareno
e un ladro non muore di meno.
Guardate la fine di quel nazzareno
e un ladro non muore di meno.
Non dire falsa testimonianza
e aiutali a uccidere un uomo.
Lo sanno a memoria il diritto divino,
e scordano sempre il perdono:
ho spergiurato su Dio e sul mio onore
e no, non ne provo dolore.
Ho spergiurato su Dio e sul mio onore
e no, non ne provo dolore.
Non desiderare la roba degli altri
non desiderarne la sposa.
Ditelo a quelli, chiedetelo ai pochi
che hanno una donna e qualcosa:
nei letti degli altri già caldi d'amore
non ho provato dolore.
L'invidia di ieri non è già finita:
stasera vi invidio la vita.
Ma adesso che viene la sera ed il buio
mi toglie il dolore dagli occhi
e scivola il sole al di là delle dune
a violentare altre notti:
io nel vedere quest'uomo che muore,
madre, io provo dolore.
Nella pietà che non cede al rancore,
madre, ho imparato l'amore"
Tituksen testamentti
Älköön sinulla olko muita jumalia minun rinnallani.
Tämä on usein saanut minut ajattelemaan
muukalaisia, jotka tulevat idästä
ja sanovat, että heillä on aivan samoin.
Vaikka he uskovatkin eri jumalaan,
mitään pahaa he eivät ole minulle tehneet,
vaikka he uskovatkin eri jumalaan,
mitään pahaa he eivät ole minulle tehneet.
Älä lausu turhaan Herran,
sinun Jumalasi nimeä.
Kun tikari lävisti kylkeni,
tuskaani ja sinun nimeäsi minä huusin.
Mutta Herra oli kai kiireinen tai väsynyt
eikä kuullut tuskaani,
mutta Herra oli kai niin kaukana ja väsynyt,
että turhaan minä lausuin Hänen nimensä.
Kunnioita isääsi ja äitiäsi
ja heidän vitsaansa
ja suutele kättä, joka mursi nenäsi,
kun pyysit saada syödäksesi.
Kun isäni sydän lakkasi lyömästä,
en tuntenut surua,
kun isäni sydän lakkasi lyömästä,
en tuntenut surua.
Muista pyhittää lepopäiväsi.
Helppoa on minunlaiseni maantierosvon
ollut astua temppeleihin joissa kaikuvat
orjien ja heidän isäntiensä virret.
Koskaan en silti ole ollut alttarilla kahlehdittuna
kuin teurastettava eläin,
koskaan en silti ole ollut alttarilla kahlehdittuna
kuin teurastettava eläin.
Viides käsky: Älä varasta.
Tätä käskyä olen totisesti noudattanut silloinkin,
kun olen vaivihkaa tyhjentänyt taskut ja kukkaron
niin monelta varkaalta.
Mutta minä, pahainen rosvo, olen varastanut
omiin nimiini ja he Jumalan nimeen,
mutta minä, pahainen rosvo, olen varastanut
omiin nimiini ja he Jumalan nimeen.
Älä tee huorin,
se on: älä tuhlaa siementäsi.
Hedelmöitä naisesi aina, kun rakastat häntä,
ja olet uskossasi vahva.
Mutta kun intohimo hiipuu, jäljelle jää lapsi,
ja niin moni lapsi kuolee nälkään.
Olen saattanut luulla nautintoa rakkaudeksi,
mutta tuskaa en ole silloinkaan tuottanut.
Seitsemäs käsky: Älä tapa,
jos haluat olla taivaan valtakunnan arvoinen.
Katso siis, kuinka tämä Jumalan pyhä käsky
naulattiin kolmesti puiselle ristille.
Katso, kuinka tuo nasaretilainen päätti päivänsä,
kärsi ryövärin kuoleman,
katso, kuinka tuo nasaretilainen päätti päivänsä,
kärsi ryövärin kuoleman.
Älä todista väärin toisia ihmisiä vastaan,
ja autat heitä tappamaan jonkun.
He kyllä osaavat ulkoa Jumalan lait,
mutta unohtavat aina anteeksiannon.
Olen antanut väärän valan Jumalan ja kunniani kautta,
enkä totisesti tunne siitä tuskaa,
olen antanut väärän valan Jumalan ja kunniani kautta,
enkä totisesti tunne siitä tuskaa.
Älä tavoittele lähimmäisesi omaa,
äläkä himoitse hänen vaimoaan.
Kerro se niille, kysy niiltä harvoilta,
joilla on vaimo ja jotain omaa:
toisten vuoteissa, rakkauden jo lämmittämissä,
en ole tuntenut katumusta.
Eilisen kateus ei ole vielä ohi:
tänä iltana kadehdin sinun elämääsi.
Mutta nyt kun ilta lähestyy ja pimeys
vie tuskan silmistäni,
kun aurinko lipuu dyynien suojaan
rikkomaan toisten öiden rauhaa,
katson tätä kuolevaa miestä, äiti,
ja tunnen tuskaa.
Tämä myötätunto, jossa ei ole sijaa katkeruudelle,
on opettanut minulle rakkautta, äiti.
© Juha Rämö, 2016
Testament dobrego łotra
(Testament Tytusa)
Nie będziesz miał cudzych bogów, wbrew memu obliczu,
często dawało mi do myślenia,
mówili cudzoziemcy przybyli ze wschodu,
że różnica ta nie ma znaczenia.
Wierzyli w swego boga, innego niż Ty
nie czyniąc mi nigdy żadnej krzywdy.
wierzyli w swego boga, innego niż Ty
nie czyniąc mi nigdy żadnej krzywdy.
Nie wzywaj imienia, Pana, Boga twego,
nie wzywaj go nadaremno,
z nożem tkwiącym w boku, wyjąc, plując krwią
w kaźni tej charczałem imię jego,
lecz może był strudzony lub czym innym zajęty
i nie wysłuchał mojej męki,
lecz może był zmęczony, może zbyt odległy,
doprawdy wzywałem go nadaremnie.
Czcij ojca swego i czcij matkę swoją,
czcij kij, którym cię karzą, bo tak trzeba,
ucałuj rękę, która nos ci złamała,
bo błagałeś ich o resztkę chleba.
Kiedy mojemu ojcu zastygło serce w piersi,
wcale nie odczuwałem boleści.
kiedy mojemu ojcu zastygło serce w piersi,
wcale nie odczuwałem boleści.
Pamiętaj o tym, by dzień pański święcić,
to łatwe dla nas złodziei,
chodzenie do świątyń przepełnionych szczątkami
niewolników i ich właścicieli,
spętania unikając na stopniach ołtarzy,
jak bydło zarzynane przez lichwiarzy.
spętania unikając na stopniach ołtarzy,
jak bydło zarzynane przez lichwiarzy.
A piąte mówi, kraść nigdy nie będziesz,
ja może go przestrzegałem,
opróżniając po cichu wypchane kieszenie,
bo tym którzy nakradli zabierałem,
ja dla siebie kradłem i wbrew prawu może,
gdy oni rabowali w imię boże.
ja dla siebie kradłem i wbrew prawu może,
gdy oni rabowali w imię boże.
Nie dopuszczaj się czynów, które nie są czyste,
to znaczy nie trwoń nasienia,
brzemienną czyń kobietę zawsze gdy ją kochasz
a będziesz człowiekiem bożego natchnienia.
Potem chętka znika i dziecko zostaje,
głód wiele ich uśmierca, gdy nastanie,
ja może pomyliłem miłość z pożądaniem,
cierpienia wszak nie pomnażałem.
Siódme zaś mówi, abyś nie zabijał,
jeśli chcesz godnym być nieba,
popatrzcie dzisiaj na to boże prawo
po trzykroć przybite do drzewa,
jak kona ten Nazarejczyk - tutaj obok patrzcie
a złodziej nie umiera inaczej.
jak zdycha ten Nazarejczyk - tutaj obok patrzcie
a złodziej nie umiera inaczej.
Przeciw bliźniemu twemu, fałszu nie wypowiesz
pomoc im dasz w człeka umęczeniu,
choć znają na pamięć boskie przykazania
zapominają wciąż o przebaczeniu,
ja krzywoprzysięgałem na mój honor i Boga,
i sumienia mego nie przepełnia trwoga.
ja krzywoprzysięgałem na mój honor i Boga,
i sumienia mego nie przepełnia trwoga.
I nie pożądaj ni domu, ni żony, ni niczego,
nic, co jest bliźniego twego,
powiedzcie to tym, żądajcie tego od tych,
co kobietę mają i coś oprócz tego.
Ja w cudzych łóżkach od miłości ciepłych,
cierpienia nie znalazłem wcale,
wczorajsza zazdrość jeszcze nie wystygła,
dziś wieczór jak wy żyć chciałbym dalej.
Lecz teraz, gdy zmierzcha i już mrok nadchodzi
i moich oczu boleść koi,
słońce ześlizguje się hen tam za wydmy,
by gwałtem inne noce zaspokoić.
Ja człowieka tego ostatnie słysząc tchnienia,
Matko, ja doznaję cierpienia,
w rozpaczy i litości, co urazy nie zmienia,
Matko, nauczyłem się uwielbienia.
Versione polacca: Krzysztof Wrona
settembre 2009
EL TESTAMENTO DE TITO
Tito:
«No tendrás otro Dios, aparte de mí
a menudo me ha hecho pensar:
gentes diversas venidas del este
decían que en el fondo era igual.
Creían en otro distinto de ti
y nunca me hicieron daño.
Creían en otro distinto de ti
y nunca me hicieron daño.
No nombres el nombre de Dios,
no lo nombres en vano.
Con un cuchillo en el costado
grité mi pena y su nombre
pero acaso cansado, acaso muy ocupado
nunca escuchó mi dolor.
Pero acaso cansado, acaso muy lejano
es cierto, lo nombré en vano.
Honra al padre, honra a la madre
y honra también su bastón,
besa la mano que te rompe la cara
porque le pediste un bocado.
Cuando a mi padre se le paró el corazón
yo no sentí dolor.
Cuando a mi padre se le paró el corazón
yo no sentí dolor.
Acuérdate de santificar las fiestas
Fácil, para nosotros ladrones,
entrar en los templo que regurgitan salmos
de esclavos y de sus patrones
y no acabar atados a los altares
degollados como animales,
y no acabar atados a los altares
degollados como animales.
El quinto dice no debes robar
y creo haberlo respetado
vaciando en silencio los bolsillos ya llenos
de los que ya habían robado,
pero yo, sin ley, robé en nombre mío,
los otros en nombre de Dios,
Pero yo, sin ley, robé en nombre mío,
los otros en nombre de Dios.
No cometas actos que sean impuros
Es decir no malgastes el semen.
Fecunda a la mujer cada vez que la ames
y serás un hombre de fe.
Luego el deseo se va y el hijo se queda
y a tantos el hambre los mata.
Yo quizás confundí el placer y el amor
pero nunca he creado dolor.
El séptimo dice: «no matarás.
si del cielo quieres ser digno».
Mírala hoy, esta ley de Dios,
tres veces clavada en el leño,
mirad el final de aquel nazareno:
un ladrón no muere peor.
Mirad el final de aquel nazareno
un ladrón no muere peor.
No digas falso testimonio
y ayúdales a matar a un hombre.
Saben de memoria el derecho divino
y olvidan siempre el perdón.
He perjurado por Dios y sobre mi honor
y no, non siento dolor.
He perjurado por Dios y sobre mi honor
y no, non siento dolor.
No desees las cosas ajenas
ni desees a la esposa.
Díselo a aquellos, pregúntaselo a los pocos
que tienen una esposa y algo más.
En las camas ajenas aún calientes de amor
yo no sentí dolor.
La envidia de ayer no está aún acabada
ésta tarde os envidio la vida.
Pero ahora que llegan la noche y las tinieblas
se quita el dolor de los ojos
y cae el sol más allá de las dunas
a violentar a otras noches
yo al ver a éste hombre que muere,
madre, yo siento dolor.
En la piedad que no cede al rencor,
madre, yo he aprendido el amor».
by Mercedes Sanchez Marco